ႏုိင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ား၏အခန္းက႑
(The Role of the Church in Building the New Nation)
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္မွာ မွီတင္းေနထုိင္ၾကတဲ့ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသား အားလုံးဟာ မိမိတုိ႕ေနထုိင္ ရာႏုိင္ငံ ေတာ္ၾကီးေအးခ်မ္း သာယာဖြံ႕ျဖိဳး တုိးတက္ေရးအတြက္ က်ရာ က႑အသီးသီးက ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႕ လုိတယ္ ဆုိတာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕အားလုံး အသိပဲျဖစ္ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အေရးဟာေနထုိင္တဲ့ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသား အားလုံးတုိ႕ရဲ႕ အေရးျဖစ္ေန တာေၾကာင့္ ဒီႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕အေရးမွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕တေတြဟာ တစ္ဦးခ်င္း အလုိက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အသင္းအဖြဲ႕ အလုိက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႕လုိအပ္ပါတယ္။ အခုတင္ျပ မယ့္ ဒီစာတမ္းမွာ ႏုိင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ေရး မွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ား ေတြဟာ ဘယ္လုိ အခန္းက႑ေတြကေန ပါ၀င္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ေနပါသလဲဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ လက္လွမ္းမွီရာအနည္းငယ္သုံးသပ္ တင္ျပထားျခင္း ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႕ ခရစ္ယာန္ သာသနာေတာ္ေရာက္ ရွိလာျခင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘယ္တုန္းက စတင္ေရာက္ရွိလာပါသလဲလုိ႕ေမးရင္ ဥေရာပတုိက္ျပန္လည္ ဆန္းသစ္လာျပီး ကမၻာသစ္ကုိ ခရီးဆန္႕ ရွာေဖြၾကတဲ့ ခရစ္စတုိဖာကိုလန္းဘတ္တုိ႕ေခတ္၊ ဘတ္စ္ကုိ ဒဂါးမားတုိ႕ေခတ္ ျဖစ္ တဲ့ ၁၅ ရာစု၊ ၁၆ ရာစုအခ်ိန္ကာလေတြကုိ ျပန္လည္ ရည္ညႊန္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ခရစ္ယာန္ ေတြဟာ အဖြဲ႕အစည္း၊ အသင္းအဖြြဲ႕ တစ္ခုအေနနဲ႕ စတင္ျဖစ္တည္လာ တဲ့ေနရာဟာ ေဂ်ရုဇလင္ပါပဲ။ တမန္ေတာ္၀တၳဳ မွာေဖာ္ျပထား သလုိပဲ ေဂ်ရုဇလင္မွ တည္ခဲ့တဲ့ေရွးဦးခရစ္ယာန္ ( ခရစ္ ေတာ္ေနာက္လုိက္) ေတြဟာျငင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း ကုိ ခံရတဲ့ အခ်ိန္အခါမွာ အေနာက္ဖက္ အာရွမုိင္းနား (ယခု တူရကီႏုိင္ငံ)ကုိျပန္႕ႏွံ႕သြားသလုိ၊ ေရာမား အေျချပဳ ႏုိင္ငံမ်ားကုိလည္းျပန္႕ႏွံ႕ ခဲ့ၾကတယ္။ ေရွးဦး ခရစ္ယာန္ မ်ားေတြဟာ ေဂ်ရုဇလင္ ကေန အေရွ႕ပုိင္းႏုိင္ငံမ်ားေတြ ကုိလည္း ေရွးဦးရာစုမွာ ကတည္းက ျပန္႕ႏွံ႕ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသင္းေတာ္ ဖခင္ၾကီးမ်ား (Fathers of the Church) လုိ႕ ေခၚတဲ့ အခါမွာ အေနာက္ပုိင္းႏုိင္ငံ ဖခင္မ်ား (Western Fathers) နဲ႕ အေရွ႕ပုိင္းႏုိင္ငံ ဖခင္မ်ား (Eastern Fathers) ဆုိျပီး ခြဲျခား ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကတယ္။ အေရွ႕ပုိင္းႏုိင္ငံမ်ားေတြမွ အထူးသျဖင့္ ဆီးရီယားဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ အႏၵိယ ႏုိင္ငံကုိလည္း ခရစ္ယာန္ မ်ားေတြဟာ တမန္ေတာ္ေခတ္ကတည္းက ေရာက္ရွိေနၾကျပီလုိ႕လည္း ဆုိၾကပါ တယ္။ အခုအခါ အႏၵိယႏုိင္ငံမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ဆီရုိမာလာကာ၊ ဆီရုိ မာလာဘာ စတဲ့ ဆီးရီးယား ၀ိနည္းကုိ လုိက္ၾကတဲ့ ခရစ္ယာန္ မ်ားေတြဟာ တမန္ေတာ္ ေတာမား ေခတ္ (ေအဒီ ၅၀) ကတည္းက အႏၵိယႏုိင္ငံ မွာရွိ ေနျပီလုိ႕ဆုိၾကပါတယ္။ အေရွ႕ပုိင္းႏုိင္ငံေတြ ကုိေရာက္လာၾကတဲ့ ခရစ္ယာန္မ်ားေတြဟာ ကုန္းလမ္း အတုိင္း၊ နာမည္ၾကီးတဲ ပုိးထည္လမ္း (Silk Road) အတုိင္း တရုတ္နဲ႕ မြန္ဂုိလီယား ႏုိင္ငံေတြ ကုိေရာက္ ခဲ့ၾကတယ္ လုိ႕ဆုိတယ္။ တစ္ခ်ိန္မွာ မြန္ဂုိလီယားႏုိင္ငံဟာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ခရစ္ယာန္ျဖစ္ေတာ့ မလုိေတာင္ရွိခဲ့ တယ္လုိ႕ သမိုင္းအဆုိရွိခဲ့ပါတယ္။
ပထမျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္တဲ့ ပုဂံေခတ္ ၁၃ ရာစုမွာ ပ်က္သုန္းရျခင္းမွာ မြန္ဂုိတာတား ေတြ၀င္ ေရာက္ တုိက္ခုိက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ ပုဂံရာဇ၀င္က ဆုိထားတယ္။ ပုဂံမွာက်န္ခဲ့တဲ့ အုတ္ဂူတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ နံရံ ေတြမွာ လက္၀ါးကပ္တုိင္ အမွတ္အသားေတြေရးျခစ္ထားရစ္ ခဲ့ၾကတယ္လုိ႕ဆုိတယ္။ အဲဒီအေထာက္ အထား ေတြကုိၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ မြန္ဂုိတာတားေတြရဲ႕စစ္သည္ ေတာ္ေတြထဲ မွာခရစ္ယာန္တစ္ခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ၾက တယ္လုိ႕ ဆုိႏုိင္တယ္။ ဒါေတြဟာ အခုေျပာခ်င္တဲ့ ကမၻာသစ္ရွာေဖြမႈမတုိင္ခင္ေဖာ္ျပႏုိင္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ သုိ႕ခရစ္ယာန္ေတြေရာက္ရွိလာျခင္းရဲ႕ အေထာက္အထားေလး တစ္ခုပဲလုိ႕ဆုိခ်င္ပါတယ္။
အထက္ မွာေဖာ္ျပခဲ့သလုိ ကမၻာသစ္ကုိ ရွာေဖြဖုိ႕အတြက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေပၚတူဂီ၊ စပိန္လူမ်ိဳး မ်ားေတြမွာ ကုန္သည္ေတြ ပါသလုိ၊ စစ္သည္ေတာ္ေတြလည္းပါတယ္၊ သာသနာျပဳေတြလည္း အတူပါ လာၾကတယ္။ ဒုတိယ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္လုိ႕ေခၚတဲ့ တပင္ေရႊထီး၊ ဘုရင့္ေနာင္ေခတ္မွာ ဥေရာပ တုိက္သား ေတြေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ ေအာက္ျမန္မာ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ပဲခူး၊ ဟံသာ၀တီနဲ႕ အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ အင္း၀ေနျပည္ေတာ္ ေတြမွာ၀င္ေရာက္ခစားေနၾကပါျပီ။ အထင္ရွားဆုံး အေထာက္အထားကေတာ့ သံလ်င္ျမိဳ႕က်ဆုံးျပီး ဖိလစ္ဒီဘရစ္တုိရဲ႕ ေနာက္လုိက္ မ်ား ေတြကုိ အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရႊဘုိနယ္တ၀ုိက္ ေခၚေဆာင္သြားျခင္း ပဲျဖစ္တယ္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ေတြ႕ျမင္ရတဲ့ မုံလွ၊ ေခ်ာင္းရုိး၊ ခ်မ္းသာရြာ စတဲ့ ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္ ရြာေဟာင္းၾကီးေတြဟာ ဖိလစ္ဒီ ဘရစ္တုိ တုိ႕ရဲ႕ ေျမးျမစ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
သံလ်င္က်ဆုံးျပီး ႏွစ္တစ္ရာေက်ာ္ေလာက္မွ (၁၇၂၂) ဖါသာရ္ ကာခ်ီေခၚတဲ့ ဘာနာဘုိက္ဂိုဏ္း၀င္၊ အီတာ လီယန္လူမ်ဳိး၊ ကက္သလစ္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးတစ္ပါး ဟာ ေဖာ္ျပပါနယ္ေျမမွာရွိတဲ့ ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္ ေတြ ကုိစုစည္းျပီး သာသနာ လုပ္ငန္းကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္းေတြ႕ရျပန္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းကုိ စနစ္တက်အေျခ ခ်ေဆာင္ရြက္ သူေတြထဲမွာဖါသာရ္ကားခ်ီရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ကအထိေရာက္အေအာင္ျမင္ဆုံး လုိ႕ဆုိရပါမယ္။ ဘာနာဘိုက္ဂုိဏ္း၀င္ အီတာ လီယန္ သာသနာျပဳမ်ား ေတြဟာ အဲဒီအခ်ိန္အခါမွာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့မင္းျပဳတဲ့ ဘုရင္ေတြနဲ႕ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈ၊ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ခဲ့ၾကျပီး ခရစ္ယာန္သာသနာလုပ္ငန္းမ်ားေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလုိနဲ႕ ၁၇၂၂ မွ ၁၈၃၀ တုိင္ ဘာနာဘုိက္ သာသနာျပဳမ်ား၊ ၁၈၃၀ မွ ၁၈၄၀ ရုိးမားသာသနာျပဳဘုန္းေတာ္ၾကီမ်ား၊ ၁၈၄၀ မွ ၁၈၅၅ အထိ ေအာ္ဘလိတ္သာသနာျပဳ အဖြဲ႕ေတြ နဲ႕ ၁၈၅၆ မွ ယခုအခ်ိန္အထိ ျပင္သစ္ သာသနာျပဳဂုိဏ္း၊ အီတာလီ ယန္သာသနာျပဳဂုိဏ္း၊ အုိင္ယာလန္ သာသနာျပဳ ဂုိဏ္း ေတြရဲ႕ဦးေဆာင္မႈ ေအာက္မွာ ဘရာသာရ္၊ သီလရွင္ ေတြနဲ႕အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းစတင္ခဲ့ၾကတယ္။ ညီအစ္ ကုိႏွစ္ခ်င္းအသင္းေတာ္ ဘက္ကေန ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ၁၈၁၃ ခုႏွစ္က တည္းက ေရာက္လာတဲ့ ဆရာယုဒသံ ရဲ႕ ထက္ျမက္တဲ့ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားသာသနာျပဳမ်ားေခတ္နဲ႕ႏုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရး
နယ္ခ်ဲ႕ ကုိလုိနီအစိုးရမ်ားနဲ႕ အတူခရစ္ယာန္သာသနာျပဳမ်ားေတြဟာျမန္မာႏုိင္ငံထဲကုိေရာက္ရွိလာခဲ့ၾက တယ္လုိ႕ ပဲေျပာရင္ရႏုိင္ပါတယ္။ ဘာနာဘုိက္သာသနာျပဳဂုိဏ္း၀င္မ်ားေတြ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ၁၇၂၂ လုိအခ်ိန္ အခါတုန္း ကေတာ့ နယ္ခ်ဲကုိလုိနီက်ဴးေက်ာ္စနစ္ရယ္လုိ႕ထင္ထင္ရွားရွားမသတ္မွတ္ႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ပထမစစ္ (၁၈၂၄-၂၆) လုိအခ်ိန္မ်ိဳး၊ အဂၤလိပ္ျမန္မာ ဒုတိယစစ္ (၁၈၅၂) လုိအခ်ိန္မ်ိဳး၊ နဲ႕ အဂၤလိပ္ ျမန္မာတတိယစစ္နဲ႕သီေပါမင္းပါေတာ္မူတ့ဲ (၁၈၈၅) လုိအခ်ိန္မ်ိဳးနဲ႕ အဂၤလိပ္ ကုိလုိနီအစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ တဲ့ ႏွစ္ ကာလမ်ားေတြမွာ ေရာက္ရွိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳမ်ား ေတြဟာ ကုိလုိနီအေငြ႕ အသက္ မကင္းခဲ့ၾကဘူးဆုိတာကုိ ၀န္ခံၾကရမွာပဲျဖစ္တယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳမ်ား ေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္တဲ့ ကုိလုိနီအစုိးရဲ႕အတူ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လုပ္ငန္းမ်ား ေတြကုိ စြမ္းစြမ္းတမံလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဘာသာေရး လုပ္ငန္းမ်ားေတြ သာမက လူမႈကူညီေရး လုပ္ငန္းမ်ားေတြမွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ားေတြ ဟာအရွိန္အ၀ါ အင္မတန္ ၾကီးမားခဲ့ေၾကာင္း သမုိင္းကသက္ေသထူထားပါတယ္။ ပညာေရးက႑ မွာ သာသနာျပဳမ်ား မွ သင္ၾကားပုိ႕ခ်တဲ့ ေက်ာင္း ေတြ ဟာ ႏုိင္ငံဂုဏ္သာမက အေရွ႕ေတာ္အာရွရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ ဂုဏ္ကုိေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေခတ္ အခ်ိန္အခါက ေမြးထုတ္လုိက္တဲ့ မ်ိဳးဆက္မ်ားေတြဟာ တကယ္ပဲ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မွီႏုိင္ငံသား ေကာင္း ေတြျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ က်န္းမာေရး႑ေတြမွာ လည္းသာသနာျပဳမ်ားက ဦးစီဖြင့္လွစ္ တဲ့ ေဆးရုံ၊ ေဆးခန္း မ်ားေတြဟာလည္း အထူးထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။ အျခားလူမႈေရး လုပ္ငန္း မ်ားေတြျဖစ္တဲ့ မိဘမဲ့ေဂဟာေတြ၊ အနာၾကီးေရာဂါ သည္မ်ားကုိ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ျခင္းေတြ၊ မသန္မစြမ္း သူေတြကုိ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း လုပ္ငန္းေတြဟာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလုပ္ငန္းေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသင္းေတာ္ အလုိက္ဖြဲ႕ စည္းတဲ့မိခင္၊ ဖခင္၊ လူငယ္၊ ကေလး အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီး၊ ကၽြမ္းက်င္မႈ လုပ္ငန္း အလုိက္ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအသင္း၊ လူမႈကူညီေရးအသင္း၊ ေဆး ၀န္ထမ္္းမ်ားအသင္း စတာ ေတြဟာလည္း သာသနာျပဳမ်ားအခ်ိန္ကတည္းက ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လုပ္ငန္း ေတြပဲမဟုတ္ပါလား။
ႏုိင္ငံျခားသာသနာျပဳမ်ားထြက္ခြာျပီးေနာက္
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာသိမ္းျပီး ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစုိးရတက္လာတဲ့အခါ ပုဂၢလိက ပုိင္ဆုိင္မႈေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ျပည္သူပုိင္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ သာသနာေက်ာင္း၊ အေဆာက္ အဦေတြပါသြားတယ္။ သာသနာျပဳေတြ အႏွင္ထုတ္ခံ ရတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကက္သလစ္ အသင္းေတာ္ ဟာ ရုိက္ခ်ိဳးျခင္းခံလုိက္ရတယ္။ အျခားညီအစ္ကုိအသင္း ေတာ္ေတြ လည္း ထုိ႕အတူပါပဲ။ အသင္းေတာ္ေတြက အရွိန္အဟုန္နဲ႕လုပ္ေဆာင္လာခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္း ေတြဟာလည္း ခါးျပတ္သြား ခဲ့တယ္။ လူ႕အေတြးနဲ႕ေတြးရမယ္ဆုိရင္ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးမွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ေသြ႕ေျခာက္ဆိတ္သုန္း သြားဖုိ႕ပဲရွိ ေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရား သခင္ရဲ႕ စီမံကိန္း ေတာ္ဟာ ထူးဆန္း အံ့ၾသဘြယ္ေကာင္းလွပါတယ္။ ျပင္ပႏုိင္ငံေတြနဲ႕အဆက္အသြယ္ အကုန္ျပတ္သြားျပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္ဟာ မိမိဘာသာသီးျခား ရပ္တည္မႈတစ္ခုနဲ႕ရုန္းကန္ ၾကိဳးစား ခဲ့ရပါ တယ္။ ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္အတြက္ ၾကီးမား တဲ့အေျပာင္းအလဲျဖစ္တဲ့ ဒုတိယဗာတီကန္ (၁၉၆၂-၁၉၆၅) ရဲ႕ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြနဲ႕ အဲဒီႏွစ္ကာလအတြင္းေ၀းကြာခဲ့ၾကတယ္။ အင္အားခ်ိနဲ႕ရုံတင္မကပဲ ရွင္သန္အသက္ရွင္ဖုိ႕ ေတာင္မေတြး ၀ံ့ေတာ့တဲ့ အေျခအေနအထိျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကုိလိုနီဆန္႕က်င္ေရး လႈိင္းလုံးေတြ ဟာလည္း ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္ သာမက ဘာသာေရးနယ္ပယ္ေတြကုိပါ ရုိက္ခတ္ခဲ့ျပန္တယ္။ ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားမွာ ခရစ္ယာန္ သာသနာေတာ္ မ်ားေတြဟာ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ နုိင္ဖုိ႕ အတြက္ခက္ခက္ခဲခဲ ရုန္းကန္ၾကိဳးစားခဲ့ရပါတယ္။ သက္ေသေတာ္တုိ႕ရဲ႕ ေသြးေတြဟာ ခရစ္ယာန္ ေမြးဖြားလာဖုိ႕ မ်ိဳးေစ့ေတြလုိ႕ေရွးဦးခရစ္ယာန္ေတြ ဆုိခဲ့ၾကသလုိ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈၾကားမွာ အသင္း ေတာ္ဟာ ေခၽြး၊ ေသြးေတြနဲ႕ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေတြဟာလည္း အသင္းေတာ္ရွင္သန္ဖြံ႕ျဖိဳးလာဖုိ႕ အတြက္ အား သစ္ေလာင္းသလုိျဖစ္လာခဲ့ ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားသာသနာျပဳေတြထြက္ခြာသြားျပီး ႏွစ္ (၆၀) ေက်ာ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကက္သလစ္ အသင္းေတာ္ဟာ ဘာသာသူဦးေရး (၇) သိန္းေက်ာ္နဲ႕ ဆရာေတာ္ပုိင္ဂုိဏ္း ခ်ဳပ္၊ဂုိဏ္းအုပ္သာသနာေပါင္း (၁၆) ခုရွိလာတယ္။ ကက္သလစ္ဆရာေတာ္(ဘိေရွာ့) ေပါင္း (၂၀)ခန္႕ရွိ လာတယ္၊ ကက္သလစ္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေပါင္း (၈၀၀) ေက်ာ္ေလာက္ဟာ သာသနာအသီးသီးမွာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနတယ္။ သီလရွင္၊ ဓမဆရာ၊ ဆရာမ ေတြ လည္း ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ေဒသအသီးသီးမွာ အမႈေတာ္ ထမ္းေဆာင္ ေနၾကတယ္။
ႏုိင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးမွာပါ၀င္ႏုိင္မယ့္အခန္းက႑မ်ား
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕တေတြဟာႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အေရး ေတြဟာကၽြႏု္ပ္ အားလုံးရဲ႕ အေရးေတြပဲဆုိတဲ့ (all inclusive) အားလုံးအတူပူးေပါင္းပါ ၀င္ျခင္း ေခၚတဲ့ ေခတ္သစ္ ေဖာ္ျမဴလာတစ္က ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ကို မိမိ (comfort zone) သက္ေတာင့္သက္တာ၊ ဖာသိဖာသာေနတတ္တဲ့ အမူအက်င့္ကေနဆြဲထုတ္ေခၚေနပါျပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ႏုိင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ခရစ္ယာန္ သာသနာ ေတာ္မ်ားေတြဟာ ဘယ္လုိအခန္းက႑သစ္ေတြကေနပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႕လုိအပ္ေနသလဲ ဆုိတာေတြကို ကၽြႏု္ပ္တုိ႕အစဥ္တစုိက္ ေဖာ္ထုတ္ေဆာင္ရြက္သြားရမယ့္အခ်ိန္ေရာက္ေနပါျပီ။ ဒီလုိေျပာ ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္နဲ႕ အသင္းေတာ္(သာသနာေတာ္) (State and Church) အလယ္ရာစုဥေရာပလုိ လုံး ေထြးရမယ့္ အရာမ်ိဳး ကုိဆုိလုိျခင္းမဟုတ္ပါ။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႕ပါတ္သက္လုိ႕ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္ရဲ႕ လူမႈေရးသြန္သင္ခ်က္ (Catholic Social Teaching)မွ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အခန္းက႑နဲ႕ အသင္းေတာ္ရဲ႕ အခန္း က႑ေတြကုိ အတိအလင္း ခြဲျခားေဖာ္ျပထားတာကုိေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရား စီရင္ေရးနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာမွာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ဖုိ႕ရန္မဟုတ္ပါ။ တာ၀န္ေပးအပ္ ခံရတဲ့အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကုိ တရားမွ်တျခင္းနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ရန္ပံ့ပုိး ၀န္းရံျခင္းသာလုပ္ေဆာင္ မည္သာျဖစ္ပါ တယ္။ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံ သားအားလုံးလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ဖြံ႕ျဖိဳး တုိးတက္ေရးမွာ တာ၀န္သိသိ၊ သစာရွိရွိပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ၾက ဖုိ႕ လႈံ႕ေဆာ္တုိက္တြန္း ဖုိ႕အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ ေတာ္ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ေရးမွာ ခရစ္ယာန္ သာသနာ ေတာ္ ဘက္ကတည္ရွိေနတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႕ မူ၀ါဒေတြကိုသိထားျပီးဆုိရင္ ႏုိင္ငံေတာ္နဲ႕ သာသနာ ေတာ္ဟာပဋိပကျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမဟုတ္ပဲ မိမိတုိ႕ရဲ႕တည္ရွိရာ အခန္းက႑ အေလွ်ာက္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ၾက ဖုိ႕ပဲျဖစ္ ပါတယ္။
ေရွးဦး ခရစ္ယာန္မ်ားနဲ႕ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳမ်ား တည္ရွိစဥ္အခ်ိန္ကတည္းကလုပ္ေဆာင္လာခဲ့တဲ့ ဘာသာ ေရး၊ လူမႈဖြံ႕ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားေတြ ဟာေခတ္ကာလ အရေျပာင္းလဲသြားေပမယ့္လုပ္ေဆာင္စရာ လုပ္ငန္း က႑ ေတြကသိပ္ကြာျခားမႈ မရွိပါဘူး။
ပညာေရး
ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ ႏုိင္ငံ့မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕ပညာအရည္အေသြးေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ သာ သနာျပဳမ်ားေတြဟာ ပညာေရးကုိအေျချပဳ ျပီးတာ၀န္က်ရာလူ႕ေဘာင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ဘ၀ ျမွင့္တင္ေရး ကုိလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဘာနာဘုိက္ေခတ္၊ ေအာ္ဘလိတ္ေခတ္ မွာ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ စာေပဖြံ႕ျဖိဳးမႈ လုပ္ငန္းေတြ၊ ဘာသာျပန္၊ အဘိဓါန္ထုတ္ေ၀ မႈေတြ၊ ျပင္သစ္သာသနာျပဳေခတ္( ဘိေရွာ့ ဘီဂန္းဒက္) မွာ ဖြင့္ခဲ့ တဲ့ စာသင္ေက်ာင္းၾကီးေတြ၊ ညီအစ္ကုိႏွစ္ခ်င္းအသင္းေတာ္မွ ဖြင့္ခဲ့တဲ့ ဂ်က္ဆင္ ေကာလိပ္ (ေနာင္ ရန္ကုန္၀ိဇာ၊ သိပံတကသုိလ္) က်မ္းစာေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္းၾကီးေတြ လုိမ်ိဳး ပုံစံထပ္တူ မလုပ္ ေဆာင္ႏုိင္ေတာ့ေပ မယ့္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ေခတ္နဲ႕အညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္း မ်ားကို ေလ့လာ ေဖာ္ထုတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကရ မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ယခုလုိနည္းပညာေခတ္မွာ ပညာဟာ အစြမ္းထက္ျမက္တဲ့ေမာင္ႏွင္အားၾကီးတစ္ခုျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒီပလုိမာ၊ ဘြဲ႕ ရရွိယုံသာမက တကယ္ပညာတတ္ေျမာက္ဖုိ႕ဆုိတာ အေရးၾကီးလာပါျပီ။ ဒီပလုိမာ၊ ဘြဲ႕ လက္မွတ္ေတြ ဟာ စာရြက္ေပၚ မွာတင္ မရွိေတာ့ပဲ လက္ေတြ႕ဘ၀မွာ အသုံးခ်ႏုိင္ဖုိ႕လုိအပ္ေနပါျပီ။ ေက်ာင္းသင္ပညာေရး အတြက္ ၾကိဳးစားေနၾကခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းျပင္ပပညာေရးနဲ႕ စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာ သင္ယူ၊သင္ၾကားျခင္း ေတြဟာ ပညာေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ရမယ့္အခ်က္ေတြျဖစ္ေနပါျပီ။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ စာသင္ေက်ာင္းေတြဟာ ေက်းလက္ေတာရြာအႏွံ႕ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ ၾကပါျပီ။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမေတြလည္းေတာနယ္ေဒသအႏွံ႕ ေျခဆန္႕ၾကပါျပီ။ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္လာၾကပါျပီ။ ဒါေပမယ့္လုိအပ္ေန ေသးတာက အရည္အေသြးရွိတဲ့ ပညာေရး (Quality Education) ကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ဘယ္ေလာက္အထိေဆာင္ရြက္ၾကျပီလဲ။ မူလတန္းသာေအာင္တယ္၊ အေပါင္း၊ အႏႈတ္၊ အေျမွာက္၊ အစား၊ မတတ္ေသးဘူးဆုိရင္ အရည္အေသြးရွိတဲ့ပညာေရးကုိ ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႕ လုိအပ္ေန အုံးမွာပဲျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားရဲ႕ အရည္အတြက္လုံေလာက္မႈနဲ႕ အရည္အေသြးရွိတဲ့ ပညာေရးကုိ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအား သင္ၾကားေပးႏုိင္မႈ ေတြဟာအေရးၾကီးေနပါတယ္။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္ျပီး၊ ေက်ာင္းထြက္ႏႈန္းနည္းႏုိင္သမွ်နည္း ေအာင္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးဟာလည္း လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အလုပ္တစ္ခုလုိျဖစ္ေနတယ္။ ပညာေရးအေရးၾကီးမႈကုိ မိဘမ်ား ကုိယ္တုိင္ သိျမင္ဖုိ႕နဲ႕မိမိကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းေနအရြယ္မွာ စာသင္ခန္းကုိပုိ႕ဖုိ႕ဆုိတာကလည္း စဥ္ဆက္ မျပတ္ ႏႈိးေဆာ္အသိေပးရမယ့္ အခ်က္ျဖစ္ေနပါျပီ။ ျပည္တြင္းျပည္ပ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီး ခရစ္ယာန္ သာသနာေတာ္မ်ားေတြဟာ ပညာေရးျမွင့္တင္မႈု လုပ္ငန္းမ်ာေတြ ကုိ မူၾကိဳမွစျပီး အထက္ တန္းပညာ အထိေဆာင္ရြက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၾကတာကုိ အားရစြာေတြရ ပါတယ္။ ျပည္တြင္း ပညာေရး သာမက၊ ျပည္ပပညာေရးေတြကုိလည္း အခြင့္အလမ္း ရွာေဖြေပးေ၀ေန ပါတယ္။ ဒါေတြအားလုံး ဟာ ႏိုင္ငံ ေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ား အေနနဲ႕ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့… ရမယ့္ က႑ၾကီး တစ္ခု လုိျမင္ပါတယ္။
က်န္းမာေရး
သာသနာျပဳေခတ္မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ေဆးရုံေဆးခန္းေတြဟာ အဲဒီေခတ္အခ်ိန္အခါရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ကုိ ေကာင္း ေကာင္း ျဖည့္စြက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေခတ္ကာလေရြ႕လ်ားလာတာ နဲ႕အမွ် ေရာဂါဆန္းေတြကလည္း လက္ရွိ ကမၻာ ကို ခ်ိန္းေျခာက္ စိန္ေခၚေနတယ္။ ေမြးဖြား သန္႕စင္လာတဲ့ ရင္ေသြးေလးရွင္သန္ အသက္ ရွင္ေရး အတြက္ မိဘျဖစ္သူေတြ အဓိကထားအာရုံစုိက္တဲ့အရာဟာ ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးပဲျဖစ္တယ္။ က်န္းမာေရးဆုိတာ ဟာေမြးဖြားလာ တဲ့အခ်ိန္ကစျပီး ဆံျဖဴ၊ သြားက်ိဳး အုိမင္းရင့္ေယာ္တဲ့အခ်ိန္အထိ လူ႕ဘ၀သက္တမ္း တေလွ်ာက္မွာ အာရုံျပဳ ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ သြားရမယ့္ အရာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာမွ ပညာသင္ႏုိင္မယ္။ က်န္းမာမွ အလုပ္လုပ္ ႏုိင္မယ္ဆုိတာလူေတြရဲ႕ အေျခခံေတြးေခၚခ်က္ေတြပါ။ က်န္း မာသန္စြမ္းတဲ့ လူေဘာင္ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းျဖစ္လာဖုိ႕ ႏုိင္ငံေတာ္က ဆရာ၀န္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြကုိ ႏွစ္စဥ္ အေရအတြက္မ်ား စြာ ေမြးထုတ္ ေပးေနပါတယ္။ တုိးတက္လာတဲ့ လူဦးေရနဲ႕အညီ က်န္းမာေရးျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေတြကုိျပည့္မွီေအာင္ ရည္ရြယ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြက္လပ္ျဖည့္ စရာ ေတြေတာ့ အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္။ အထူး သျဖင့္ ေက်းလက္ ေတာရြာေဒသေတြ မွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ေဒသ ခံတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေတြမွာလုိအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိ ေနပါ ေသး တယ္။ လုိအပ္ေနေသးတဲ့ က်န္းမာေရး အသိပညာဖြင့္ျခင္း ေတြကုိ ဘယ္သူေတြတာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ၾက မွာလဲ။ လုိအပ္ေနေသးတဲ့ ေရာဂါ ကာကြယ္မႈ၊ ကုိင္တြယ္ ကုသမႈ ေတြကို ဘယ္သူေတြ တာ၀န္ယူၾကမွာလဲ။ အဲဒီအခန္းက႑ေတြမွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ ခရစ္ယာန္သာသနာ ေတာ္မ်ားေတြဟာ ဘယ္လုိ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ ရြက္ၾကမလဲ။
စား၀တ္ေနေရး
ခရစ္ေတာ္ရွင္ၾကြလာျခင္းဟာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕တစ္ဦးစီရဲ႕ ျပည့္၀ေသာအသက္တာ (Fllness of Life) ကုိေဖာ္ ေဆာင္ ဖုိ႕အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကမွခ်ိဳ႕တဲ့ဆင္းရဲမြဲေတ စြာေနထုိင္ျပီး ေကာင္ကင္မွာ ျပည့္၀ စုံလင္မႈ ကုိရွာေဖြမယ္ ဆုိတဲ့ေတြးေခၚယူဆခ်က္ေတြ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ခရစ္ယာန္အသုိင္းအ၀ုိင္းၾကားမွာ ရွိေနတုန္းပဲ သလား။ (Eternal Life) ထာ၀အသက္ကုိပဲ ဦးတည္ျပီး (Abundant Life ) ျပည့္၀ေသာ အသက္တာကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဓိပါယ္ ဖြင့္ေတြလြဲေခ်ာ္ခ်င္ၾကတယ္။ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀ျခင္း ကုိခရစ္ယာန္ ေတြရဲ႕ရန္သူလုိလုိေဟာေျပာဖြင့္ဆုိခဲ့ၾကတယ္။ဆင္းရဲမြဲေတတာပဲေကာင္းၾကီးခံရသလုိလုိနဲ႕။ကယ္တင္ျခင္းဆုိတာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ ၀ိညာဥ္ေရာ၊ ကုိယ္ ခႏာပါ (whole person) တစ္တြဲ ထဲျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိညာဥ္ပဲ စံရမွာျဖစ္ျပီ ခႏာကုိယ္ေတာ့ခံ ရမွာမ်ိဳးမယူဆေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္ ေနထုိင္ရာသက္တာအတြင္း လူေနမႈဘ၀၊ စား၀တ္ေနေရး ဖူလုံေအာင္ၾကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ မျဖစ္မေနၾကိဳးစားရမယ့္ တာ၀န္ၾကီး တစ္ခုပါပဲ။ ရရွိတဲ့အသက္တာဟာ ဘုရားေပးတဲ့လက္ေဆာင္ပါ၊ ဒီအသက္တာနဲ႕ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ၾကိဳးစား လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ ဘုရားကုိ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႕ျပန္လည္ ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ မိသားစုတစ္စုျခင္း ၀င္ေငြတုိး ေအာင္နည္း လမ္းခ်မွတ္ျခင္း၊ မိသားစု တြင္း၀င္ေငြထြက္ေငြစနစ္ တစ္က်ျဖစ္ေအာင္ သြန္သင္ျခင္း၊ စသည့္ျဖင့္ေနထုိင္ရာ၀န္းက်င္လူသားမ်ား ေတြရဲ႕ လူေနမႈဘ၀ဖူလုံေရး၊ ျမွင့္တင္ေရးဟာလည္း ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ားအေနနဲ႕ ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရး မွာပူးေပါင္း ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္က႑ တစ္ခုလုိ ျမင္မိပါတယ္။
လူမႈဘ၀ကာကြယ္ျမွင့္တင္ျခင္း
လူ႕ဂုဏ္သိကခာနဲ႕အညီ လူသားတုိင္းေနထုိင္ အသက္ရွင္ႏုိင္ေရးဟာ အေရးၾကီးလွပါတယ္။ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္ မ်ားေတြဟာ လူတုိ႕ရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူ မ်ားျဖစ္ဖုိ႕ လုိအပ္ ေနပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ကမၻာ့ ကုလသမဂကခ်မွတ္တဲ့ လူ႕ အခြင့္အေရးေၾကညာ စာတမ္းေတြ၊ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးေတြ၊ လူဂုဏ္သိကခာထိမ္းသိမ္း ကာကြယ္မႈ ေတြဟာ လည္း ခရစ္ယာန္ သာသနာေတာ္မ်ား အေနနဲ႕ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္နုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူသား အခ်င္းခ်င္း ယုိင္းပင္းကူညီျခင္း၊ စာနာစိတ္တရားထားရွိျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္း၊ ေလးစားရုိေသျခင္း ေတြဟာ ဧ၀ံေဂလိသတင္းေကာင္းရဲ႕သြန္သင္ခ်က္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနထုိင္ရာ ေဒသ အသီးသီးရဲ႕ ေကာင္းျမတ္တဲ့ ရုိးရာဓေလ့၊ ထုံးတမ္းစဥ္လာတုိ႕ကုိ ရွာေဖြေဖာ္ ထုတ္ျမွင့္ တင္ျခင္းဟာလည္း ဧ၀ံေဂလိတရားေတာ္ရဲ႕ အပုိင္းက႑တစ္ခုျဖစ္သလုိ လူ႕ေဘာင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အလွအပ နဲ႕တန္ဖုိး ကိုေဖာ္ထုတ္ျမွင့္တင္ျခင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ညီအစ္ကုိႏွစ္ခ်င္းအသင္းေတာ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ဟာ ေဒသခံဘာသာစကားနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈကို ထိမ္းသိမ္းျမွင့္တင္ျခင္းမွာ ဂုဏ္ျပဳထုိက္ သူမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီအစဥ္အလာေကာင္း၊ အေလ့အက်င့္ေကာင္းေတြကုိ ဆက္လက္ထိမ္းသိမ္းျပီး ပုိမုိတုိးတက္ ေဆာင္ ရြက္ျခင္း ျဖင့္ႏုိင္ငံေတာ္ သစ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္မ်ား ရဲ႕ အခန္း က႑ ေတြ ဟာပုိမုိ ထင္ရွား လာမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
သဘာ၀၀န္းက်င္ထိမ္သိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး
ကၽြႏု္ပ္ေနထုိင္ရာကမၻာၾကီးဟာ ဖန္ဆင္းရွင္ရဲ႕လက္ရာပါဆုိျပီး ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ယုံၾကည္၀န္ခံၾကပါတယ္။ ဖန္ဆင္း ရွင္ကုိ ခ်စ္ရင္သူ႕ရဲ႕လက္ရာကုိလည္းျမတ္ႏုိးၾကရပါမယ္။ ေခတ္သစ္ကမၻာ ကုိခ်ိန္းေျခာက္ေနတာက ရာသီဥ တုေဖာက္ျပန္မႈနဲ႕ ကမၻာၾကီးပူေႏြးလာမႈလုိ႕ သိပံပညာရွင္ေတြ သတိေပးေနတယ္။ ယင္းတုိ႕ရဲ႕ အက်ိဳး ဆက္ ေတြ ေၾကာင့္ပဲ သဘာ၀ေဘးအႏၱရယ္ေတြဟာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ တံခါးကုိ အခ်ိန္အခါ မဟုတ္လာ ေခါက္ေနတယ္။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရယ္တစ္ခ်ဳိ႕ဟာ ၾကိဳတင္ ခန္႕မွန္းလုိ႕မရႏုိင္သလုိ၊ မက်ေရာက္ပါနဲ႕လုိ႕၊ တားဆီး လုိ႕လည္းမရႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေရာက္ႏုိင္တဲ့အႏၱရယ္ကုိ ဘယ္လိုေလွ်ာ့ခ်ရမလဲဆုိတာ ေတာ့ နည္းလမ္းေတြရွိလာတယ္။ Disaster Risk Reduction လုိ႕ေခၚတဲ့ နည္းလမ္းသစ္ေတြနဲ႕ NGO ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ၾကိဳးစားေနၾကပါျပီ၊ စက္မႈႏုိင္ငံၾကီးေတြရဲ႕ အကန္႕အသတ္မဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ေတြက ေနထြက္လာတဲ့ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြ၊ တာ၀န္မဲ့တဲ့ ေတာမီး ေလာင္ကၽြမ္းမႈေတြ၊ သဘာ၀၀န္း က်င္ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ ေပါ့ေလ်ာ့မႈ၊ ပ်က္ကြက္မႈေတြ အားလုံးဟာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ေနထုိင္တဲ့ ကမၱာၾကီးရဲ႕ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ျမဲမႈနဲ႕ အလွအပကုိ ခ်ိန္းေျခာက္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခန္းက႑ေတြမွာ ကၽြနု္ပ္တုိ႕ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္ မ်ားေတြအေနနဲ႕ ဘယ္လုိပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ မလဲဆုိတဲ့ နည္း လမ္းေကာင္း ေတြကုိရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖုိ႕ လုိအပ္ေနပါျပီ။
နိဂုံး
အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္ေတြအားလုံးဟာ ဒီေန႕ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ားအေနနဲ႕ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့က႑တစ္ခ်ဳိ႕သာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ မေဖာ္ျပပဲ ဒါထက္ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႕တဲ့က႑ေတြနဲ႕ အနဳစိပ္တဲ့ က႑ေတြလည္းရွိ ေနအုံးမွာျဖစ္ပါ တယ္။ အဓိကကေတာ့ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕တစ္ဦးနဲ႕ကၽြႏု္ပ္အသင္းအဖြဲ႕ ေတြဟာ မိမိေနထုိင္ရာႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳး စည္ပင္၊ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာေရးအတြက္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႕ တာ၀န္ကုိယ္စီရွိတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္က ပုိ အေရးၾကီး ပါတယ္။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လုပ္ေဆာင္ျခင္းဆုိတဲ့ေန႕ရာမွာေတာ့ အသင္းအဖြဲ႕ တစ္ခုနဲ႕တစ္ခု၊ ခ်ည္းကပ္ပုံေတြ၊ လုပ္ငန္းစဥ္ကြာျခားခ်င္၊ ကြာျခားေပလိမ့္မယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ဟာ မိမိေန ထုိင္ရာတုိင္းေဒသ၊ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ဖြံ႕ျဖိဳး စည္ပင္ေရး မွာ ေရွးယခင္က သာသနာျပဳၾကီးမ်ားနဲ႕ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသလုိ ယခု ေခတ္သစ္မွာလည္း ကၽြႏု္ပ္တုိ႕အားလုံးဟာ စိတ္အား ထက္သန္ စြာနဲ႕တက္ညီလက္ညီ လုပ္ေဆာင္ၾက ပါစုိ႕ လုိ႕ ဖိတ္ေခၚလုိက္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးရန္။ ႏုိင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ခရစ္ယာန္သာသနာေတာ္မ်ားမွ လက္ေတြ႕က်ျပီးလုပ္ႏုိင္ကုိင္ႏုိင္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္စီမံကိန္းမ်ားျဖည့္စြက္ေဖာ္ျပေပးပါရန္။
မွီျငမ္းကုိးကားေသာစာအုပ္မ်ား။
1. Creation in Christ, Bede Griffiths, London 1994, ISBN 0-232-52014-3,
2. The Catholic Burmese Mission, Paul Ambroise Bigandet, Rangoon 1887, Bangkok, 1996: ISBN 974-89219-1-3
3. The Early Catholic Missionaries in Burma, Vivian Ba, Paris 1962
4. Compendium of the Social Doctrine of the Church, Pontifical Concil for Justice and Peace, Libreria Editrice Vaticana, 2004, ISBN 88-209-7716-8
ဖါသာရ္ဟင္နရီအုိင္ခလိဏ္/ ပုသိမ္ကက္သလစ္သာသနာ/
ဧျပီ ၂၄၊ ၂၀၁၂
http://eikhlein.blogspot.sg/2012/06/blog-post.html
